Klimontów

Historia

W I połowie XIX w. klimontowska gmina żydowska była na tyle bogata, że w 1846 przystąpiła do budowy niedaleko rynku murowanej synagogi, którą ukończono w 1851 roku. Prawdopodobnie istniała jeszcze wtedy drewniana bożnica, ale nie dłużej niż do 1862 r.

Obok synagogi stały: dom rabina, łaźnia, drewniany szpital oraz dwie szkoły. Na wschodzie znajdował się stary cmentarz, zniszczony później przez Niemców i Rosjan w czasie wojny. W latach sześćdziesiątych wybudowano na nim szkołę podstawową.

W czasie wojny w budynku znajdował się magazyn, po wojnie skup owoców. Jak podaje Wikipedia, w latach 80 opracowano plan zaadaptowania synagogi na muzeum Klimontowa i salę widowiskową GOKu. Ostatecznie udało się tylko częściowo wyremontować budynek, a projekt z powodu braku funduszy został porzucony.

Aktualnie w trakcie realizacji jest "Kadisz za sąsiadów - pamięć o kirkucie w Klimontowie". Pomysł narodził się podczas Brunonaliów 2007. Jak pisze Maria Więckowska, głównym celem jest "zatroszczenie się o kirkut. W planach są: zajęcia dla dzieci (warsztaty plastyczno-muzyczne), warsztaty dla młodzieży (sztuka opowiadania historii, zbieranie opowieści i archiwaliów, creative writing), spotkania z dorosłymi (zainicjowanie społecznej dyskusji o kirkucie, spotkania z zaproszonymi gośćmi) i wspólna uroczystość, połączona z nabożeństwem ekumenicznym w rocznicę likwidacji klimontowskiego getta."

Ma powstać też pomnik z wbudowanymi ocalonymi macewami.

Informacje dodatkowe

Krótka charakterystyka mieszkańców Klimontowa z początku XX w. - fragment książki księdza Wawrzyńca Kuklińskiego "Miasto prywatne Klimontów", Sandomierz 1911 r.

Działka, na której stoi synagoga została przekazana Związkowi Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP.

W ostatnich latach budynek był wykorzystywany tylko podczas Brunonaliów jako miejsce do organizacji kameralnych koncertów.